Wat is?
Stress
Iedereen heeft het tegenwoordig druk en krijgt te maken met stress. We kennen allemaal wel iemand die overspannen is of met een burn-out thuis zit.
Stressgerelateerde termen worden vaak door elkaar gebruikt. Maar er zijn belangrijke verschillen. Hoe herken je stress, overspannenheid en een burn-out? En in welk stadium moet je aan de bel trekken?
Het is normaal om in bepaalde situaties spanning te krijgen, zoals bij een belangrijke presentatie of bij een examen. Dat noemen we ook wel acute stress en dit zorgt ervoor dat je ‘op scherp staat’. Acute stress zorgt ervoor dat je zo goed mogelijk functioneert in een noodsituatie, zoals bij gevaar of een intense inspanning. Je bloeddruk en hartslag stijgt, je ademhaling versnelt en je lichaam maakt adrenaline aan. Als het ‘gevaar’ voorbij is – of je hebt de taak voltooid – komt je lichaam weer tot rust. Acute stress is van korte duur.
Na de stressvolle situatie, herstelt de balans tussen de draagkracht en draaglast weer. Deze ontspanning zorgt ervoor dat de gevolgen van stress wegzakken, waardoor je een nieuwe situatie weer goed aankan.
Aanhoudende stress/chronische stress
Er zijn ook situaties waarin je langdurig onder stress staat, zoals bij stress door je relatie of een scheiding, trauma, verlies, een hoge werkdruk of studiestress. Als je continu het gevoel hebt dat je onder spanning staat, of moet ‘vechten’ of ‘vluchten’, spreken we van chronische stress. Ook als je niet uit een stresstoestand raakt als het gevaar voorbij is, dreigt chronische stress. Als dit het geval is, dan is er geen balans tussen inspanning en ontspanning en herstelt je lichaam niet.
Chronische stress heeft een negatieve invloed op hoe jij je voelt. Je staat continu onder druk en dat uit zich in verschillende stress-symptomen:
- Een opgejaagd gevoel.
- Piekeren en slaapproblemen, en als gevolg daarvan vermoeidheid.
- Concentratieproblemen, waardoor je slechter presteert en de kwaliteit van je werk afneemt.
- Stemmingswisselingen, waardoor je snel prikkelbaar bent en je sociale contacten eronder lijden.
- Hoofd- en buikpijn of nek- en schouderklachten.
Overspannenheid
Als de chronische stress te lang aanhoud, dan kan het omslaan in overspannenheid. Dit merken we vaak pas als er onverwacht iets gebeurt dat we er niet meer bij kunnen hebben. De stressklachten nemen dan in ernst toe en beginnen je functioneren echt in de weg te staan. Symptomen van overspannenheid zijn:
- angst- en paniekklachten, hyperventilatie of hartkloppingen
- neerslachtigheid en plotselinge huilbuien
- een gevoel van uitputting
- geheugenproblemen, vergeetachtigheid en verwardheid
- een overgevoeligheid voor prikkels van buitenaf
- vreemde lichamelijke klachten, zoals tintelende spieren, een beperkt zicht of oorsuizen
- een verhoogde bloeddruk
Overspannenheid verminderen
Het is hier duidelijk dat er iets aan de situatie moet veranderen. Overspannenheid is relatief eenvoudig omkeerbaar: zodra je de bron van de stress wegneemt, verdwijnt de overspannenheid vaak al binnen enkele weken. Hulp zoeken hierbij is essentieel.
Burn-out
Blijf jij je overspannenheid toch negeren, dan pleeg je roofbouw op je lichaam. Overspannenheid gaat dan langzaam over in een burn-out. Wanneer overspannenheid eindigt en een burn-out begint is niet duidelijk aan te geven. De klachten en symptomen zijn grotendeels hetzelfde. Het verschil tussen de twee is de mate van fysieke uitputting van je lichaam en geest. Als je jarenlang je grenzen blijft negeren, zijn al je energiereserves uiteindelijk opgebruikt. Je draaglast is groter dan je draagkracht. Je bent uitgeput en tot niets meer in staat…..Letterlijk opgebrand.
De burn-out beperkt je in het dagelijks functioneren: op het werk, thuis en/of in je sociale leven.
Dit kan ernstige gevolgen hebben:
- onvermogen om de simpelste taken uit te voeren
- extreme vermoeidheid
- concentratieproblemen
- vergeetachtigheid
- slaapproblemen
- labiliteit
- overgevoeligheid voor prikkels (muziek, tv, drukte)
- gevoelens van faalangst, weinig eigenwaarde en depressie
Burn-out “genezen”
Even bijtanken is in het geval van een burn-out niet meer de oplossing. Een burn-out is niet zomaar omkeerbaar. Veel mensen met een burn-out moeten daarom een tijd stoppen met werken. Alhoewel het herstel draait om rust, is deskundige begeleiding door een counsellor essentieel. De burn-out is veroorzaakt door het jarenlang negeren van je eigen grenzen.
Je moet zien te achterhalen hoe dit heeft kunnen gebeuren om ervoor te zorgen dat het in de toekomst niet weer gebeurt. Door gesprekken met mij leer je je overtuigingen, gedachten en gedrag te veranderen en jezelf een nieuwe levensstijl aan te meten. Met die nieuwe levensstijl behoud je in de toekomst de controle over je energie en de regie over je leven.
Conflicten
Er zijn meerdere soorten conflicten.
Persoonlijke conflicten:
Dit zijn conflicten met jezelf:
Dit zijn vaak angsten, frustraties, onzekerheden, schuldgevoelens en twijfels
Sociaal-emotionele conflicten
Deze gaan over hoe je met elkaar omgaat, ze gaan over de samenwerking zelf. Ze gaan daardoor vaak over persoonlijke eigenschappen. Ze komen voort uit de manier waarop de partijen de situatie waarnemen en beleven. Wat de een goed vindt kan de ander fout vinden. Dit kan over ideeën, gedrag of gebeurtenissen gaan. Dit kan leiden tot ruzies en wrijvingen.
Relationele conflicten
Deze zijn veel gecompliceerder. Het gaat hier om de mens en zijn emoties. En die zijn vaak niet eenduidig. Mensen kunnen soms heel verschillend over een conflictsituatie denken. Wat de één als een groot probleem ervaart, kan voor de ander minder belangrijk zijn. Dit soort conflicten hebben vaak betrekking op normen en waarden, verschillende meningen en inzichten en tegengestelde belangen.
Ook op de werkvloer komen relationele conflicten voor. Wil je een dergelijk conflict oplossen dan zul je eerst de emoties moeten reguleren, zodat de betrokkenen weer meer taakinhoudelijk gaan denken.
Dit kan ook gaan om leiderschap, macht en tegengestelde belangen.
Op de werkvloer is het zeker niet slecht om van mening te verschillen of verschillende ideeën te hebben. Juist die concurrentiestrijd verstrekt de productiviteit en creativiteit. Wel is het belangrijk dat er op de juiste manier mee om wordt gegaan.
Oplossen van conflicten
Door middel van onze gesprekken, krijg je inzicht in je eigen gedrag, gevoel en reacties op jezelf en anderen, waardoor je handvatten krijgt om hier beter mee om te gaan.
Communicatieproblemen
Communicatieproblemen gaan meestal over de manier waarop wij als mensen naar de wereld kijken en de mening die we erover hebben. Met een mooi woord: ‘perceptie’. Perceptieverschillen tussen mensen zijn soms groot. Dat is helemaal geen probleem, zolang we dat maar door hebben. Communicatie problemen zijn er op alle terreinen in onze samenleving.
Misschien herken jij je in onderstaande punten:
- Je vindt het moeilijk om aan te geven wat je wilt.
- Je hebt een neiging tot ruzie maken of ruzie te vermijden.
- Andere mensen begrijpen niet zo goed wat je bedoelt.
- Je vindt het moeilijk om te luisteren als iemand anders praat.
Communicatie c.q. praten en luisteren heeft uiteindelijk als doel (naast informatie-uitwisseling) begrijpen en begrepen worden. Dit is niet zo simpel of vanzelfsprekend als wel eens gedacht wordt. Vaak is er ook sprake van een onbewuste (stilzwijgende) aanname dat de eigen filosofie of gedachtegang gelijk is aan die van de ander, waardoor het uitgangspunt of het begin van het communicatieproces al scheef inzet.
Communicatieproblemen in een relatie
Elk koppel heeft wel eens last van miscommunicaties. Maar structurele problemen in de communicatie kunnen de relatie flink beschadigen, ook al houd je nog zoveel van elkaar. Het gevolg: je begrijpt elkaar niet, raakt gefrustreerd, weet elkaar emotioneel niet te bereiken, voelt je bekritiseerd, aangevallen en niet gehoord. Hoe los je dit op?
Als jullie steeds weer op dezelfde negatieve manier met elkaar communiceren is er sprake van een negatief communicatiepatroon. De communicatie loopt dan voortdurend op weinig uit, en roept negatieve emoties op. Bij alledaagse problemen met bijvoorbeeld de kinderen, geld, het huishouden, vrije tijd, familie of seks kom je samen maar moeilijk tot oplossingen of alleen met veel gedoe. Negatieve communicatiepatronen ontstaan door de manier waarop jullie op elkaar reageren, en kunnen behoorlijk hardnekkig zijn.
Iedereen heeft een eigen stijl van communiceren. Dat kan lastig zijn, bijvoorbeeld als bij de ene partner het gevoel overheerst en bij de ander de ratio. De basis van goede communicatie in een relatie is dat je jezelf en de ander accepteert en respecteert. En ook al kennen mensen elkaar nog zo lang: goede communicatie in een relatie blijft altijd belangrijk.
Het is belangrijk om te beseffen dat de meeste communicatiepatronen ontstaan als gevolg van onbewuste emotionele behoeften en patronen. Bewust worden van deze patronen kan zorgen voor een betere communicatie en meer verbondenheid. Dit is niet altijd even makkelijk.
Hoe communicatie leren verbeteren?
Ik kan je/jullie goed helpen bij het aanleren van nieuwe communicatie vaardigheden en bewustwording van de valkuilen die het meest voorkomen bij het praten en luisteren. Dit kan dan leiden tot een effectief en ook prettig communicatieproces.
Piekeren
Piekeren, we doen het allemaal. De één is er beter in dan de ander. Het kost uren van je nachtrust en leidt zelden tot iets nuttigs. Het is een gewoonte die je maar moeilijk af kunt leren. Toch kan het wel.
Als je inziet hoe nutteloos piekeren vaak is, wordt stoppen makkelijker.
Waarom piekeren we?
Piekeren komt voort uit de behoefte om problemen op te lossen of te voorkomen. Piekeren wordt nogal eens vergeleken met denken, maar er is een groot verschil. Piekeren is het eindeloos herhalen van dezelfde gedachten. Piekergedachten leiden vaak niet tot een oplossing, omdat je eindeloos blijft hangen in dezelfde gedachten, die je niet meer kunt controleren en stoppen.
Denken leidt tot een eindpunt en mogelijk tot oplossingen of overwegingen voor een probleem. Hierdoor kan iemand actie ondernemen. Piekeren leidt tot niets, wellicht alleen tot het voorbereiden van de actie om een probleem aan te pakken.
Nadelen van piekeren
Piekeren kost tegelijkertijd veel tijd en energie en is slecht voor je gezondheid. Wanneer je bijvoorbeeld piekert over de toekomst en je elke keer afvraagt “wat als…?” dan kan dit leiden tot angst. Angst kan onder andere leiden tot vermoeidheid en lusteloosheid. Wanneer je piekert over gebeurtenissen uit het verleden, dan kan dit leiden tot het blijven ophalen van negatieve herinneringen die gevoelens van bijvoorbeeld boosheid en depressie kunnen veroorzaken. Hierdoor kan onder andere je concentratievermogen aangetast worden.Kortom, veel piekeren kan leiden uitputting.
Piekeren verminderen
Ik help je om inzicht in je gedachten en gepieker te krijgen.
Angst
Als je ergens bang voor bent en niet ‘vlucht’, dan wordt de angst meestal eerst sterker, dan bereikt je angst het hoogste punt en daarna zakt het weer. Vroeg of laat zakt angst/spanning altijd. Dit komt simpelweg omdat ons lichaam niet de hele tijd in de ‘hoogste staat van paraatheid’ kan blijven, dat vreet energie. Op een gegeven moment raak je uitgeput en daalt de spanning vanzelf. Maar in de praktijk daalt de angst meestal allang voordat je natuurlijk echt uitgeput bent, omdat je ergens gewoon aan gewend raakt en merkt dat er niks gebeurt. Angst is een biologische reactie van je lichaam en je hersenen op dreigend gevaar. Het zorgt ervoor dat je snel in actie kunt komen om te vechten, te vluchten of te ‘bevriezen’. Het is maar goed dat we dit hebben!
Als de angst zinvol/terecht is, moet je er vooral goed naar luisteren. Het zorgt er dan voor dat je een hoop narigheid voorkomt en kan zelfs je leven redden. Angst voorkomt bijv. dat je in een rivier met krokodillen springt, of een snelweg gaat oversteken.
Angst beschermt dus tegen gevaar.
Maar stel nu dat je ergens bang voor bent terwijl er geen echt gevaar is. Je denkt dan dat er dreiging is, maar eigenlijk ga je door je angst of gespannen gevoel iets uit de weg, terwijl dat helemaal niet nodig is. De angst komt dan meer door jouw gedachten dan door waar je bang voor bent zelf. En dat kan best lastig zijn, omdat je erdoor beperkt wordt in je doen en laten of afhankelijk van anderen wordt om dingen te doen die je eigenlijk zelf zou willen (of moeten) kunnen. En doordat je vermijding wordt ‘beloond’ met een beter gevoel direct erna (ontspanning, de angst wordt minder of verdwijnt zelfs) denk je soms ook echt dat het vermijden goed is (‘Zie je wel, het helpt echt dat ik vermijd waar ik bang voor ben. Ik voel het zelfs in mijn lichaam’).
Door deze vermijding zal je angst steeds sterker worden en raak je steeds meer geïsoleerd in je leven. De angst gaat je leven beheersen
Hoe angst verminderen?
Door inzicht te krijgen in je gevoel, gedachten en gedrag. Samen gaan we stap voor stap je angst aan.
Problemen op werk
Wat zijn de meest voorkomende problemen binnen bedrijven en hoe voorkom je deze?
Veel problemen ontstaan door een slechte communicatie. Hoe groter het bedrijf, hoe groter de uitdaging om de communicatie helder te houden. Hoe wordt er binnen jullie organisatie met en over elkaar gecommuniceerd?
Problemen binnen bedrijven herkennen
Het begint allemaal met het herkennen van de problemen binnen het bedrijf, voordat je er iets aan kunt veranderen. Vooral wanneer een communicatieprobleem de oorzaak is van het probleem kan het snel escaleren en voor vervelende situaties zorgen.
Daarnaast zijn veel voorkomende problemen binnen bedrijven:
- conflicten op het werk
- discriminatie
- pesten
- intimidatie
- snel over je heen laten lopen (niet assertief genoeg)
- slecht grenzen kunnen stellen
- aanpassingsproblemen bij verandering van functie of bij organisatie veranderingen
- werkdruk
Al deze problemen vragen om professionele hulp.
Depressieve gevoelens
Je voelt je schuldig, overbodig of waardeloos. Je voelt je onrustig en snel geïrriteerd. Of juist traag en sloom. Je bent besluiteloos en/of kun je niet goed concentreren.
Als je jezelf in 1 of meerdere van onderstaande problemen herkent dan is hulp zoeken belangrijk.
- Een sombere en neerslachtige stemming
- Minder of geen plezier in bijna alle activiteiten
- Minder eetlust of juist gewichtstoename door een grotere eetlust
- Slapeloosheid
- Vermoeidheid of futloosheid
- Hoofdpijn
- Spierspanningen
- Het gevoel hebben dat je er niet toe doet of schuldgevoelens
- Concentratieproblemen
Jaloezie
Jaloers zijn is een naar gevoel en kost je heel veel negatieve energie.
Vaak ervaar je hierbij de volgende emoties:
- Ongelukkig zijn
- Zelfmedelijden
- Slachtoffergevoel
- Teleurstelling
- Verdriet
- Boosheid
- Agressie
Jaloezie ontstaat door een gebrek aan zelfvertrouwen, onzekerheid, emotioneel niet goed in je vel zitten of angst om iets/iemand te verliezen.
Door inzicht te krijgen in je eigen gevoelens, gedachten en gedrag, leer je jezelf beter kennen en kun je aanleren om je op een andere manier te gedragen en je anders/beter te voelen.
Emotionele problemen
Emotionele problemen omvatten een hele reeks klachten. Het kan gaan om bijvoorbeeld onzekerheid, een gevoel perfect te moeten zijn, angsten, verdriet, depressie, eenzaamheid, boosheid, somberheid, pijnklachten, oververmoeidheid, piekeren, verwarring over de eigen identiteit enz.
Voel jij je vaak verdrietig of somber? En zit je niet lekker in je vel? Ben je vaak bang of angstig? Dan heb je waarschijnlijk last van emotionele problemen. Deze kunnen zich op verschillende manieren uiten. Misschien baal je wel van iedereen op deze wereld? Of probeer je nare gevoelens te verdringen met bijvoorbeeld eten of drugs? Anderen hebben juist meer last van stress en een gespannen gevoel.
Iedereen heeft wel eens last van emotionele problemen. Iedereen voelt zich weleens somber of verdrietig. Dit hoeft in principe geen probleem te zijn, zolang je je verder prettig voelt en gelukkig bent. En zolang de nare gevoelens niet langer dan een maand aanhouden. Is dit niet het geval, dan is het verstandig om de klachten snel aan te pakken. Zo voorkom je ergere problemen in de toekomst.
Veel mensen hebben moeite om over hun gevoelens, wensen en behoeften te praten.
Niet begrepen worden
Een andere reden waarom veel mensen hun emoties opkroppen, is omdat zij zich niet begrepen voelen. Zit je bijvoorbeeld ergens mee waarvan je denkt dat niemand dit zal begrijpen? Dan houd je dit natuurlijk liever voor je. Toch weet je helemaal niet of dit werkelijk zo is wanneer je het niet vertelt. De kans is groot dat mensen je juist wel begrijpen, maar dat het simpelweg nog nooit ter sprake is gekomen.
Gevolgen je gevoelens opkroppen
Hoe sterk je ook wilt overkomen door geen emotie te laten tonen, vroeg of laat heeft het helaas alleen maar nare gevolgen voor jezelf. Emoties kun je niet blijven opkroppen. Vroeg of laat barst de bom en dan ben je vaak nog verder van huis. Door je gevoelens voor je te moeten houden, kun je veel stress ervaren. Door het leven van alledag maar door te laten gaan, kan het extra veel moeite kosten om maar gewoon door te gaan. Ook zul je hierdoor je steeds vermoeider gaan voelen.
Hulp zoeken is dan geboden.
Rouw en verlies van dierbare
Na een groot verlies rouwen we. We verwerken het verlies. Meestal denken we bij rouw aan het verliezen van iemand door overlijden. Maar je kunt ook rouwen na een ander groot verlies. Bijvoorbeeld:
- verlies van gezondheid door ziekte
- verlies van een partner na een scheiding
- verlies van een baan
- verlies van de hoop op een kind
Verlies is ingrijpend: er is tijd voor nodig om het te verwerken. Hoeveel tijd, dat verschilt per persoon. Verwerken doet iedereen op zijn eigen manier. Mensen denken en voelen vaak verschillende dingen. De een is vooral boos, de ander vooral verdrietig. Weer een ander is opgelucht omdat een moeilijke periode voorbij is. Misschien heb je een leeg gevoel, misschien voel je verschillende emoties tegelijk. Rouwen is voor veel mensen een intense en moeilijke periode in hun leven.
Als je hier niet zelf uitkomt of het duurt te lang, zoek dan professionele hulp.
Levensvragen en zingeving
Zingeving gaat over de betekenis die je verleent aan je leven en gebeurtenissen die zich daarin voordoen. Zingeving maakt dat je voelt dat je leven en wat je doet, ertoe doet. Dat het betekenisvol is en van waarde is. Veel mensen ervaren dit gevoel niet. Dat leidt vaak tot grote vragen. Dit kunnen vragen zijn over je verleden, de situatie waar je nu in zit of waar je uiteindelijk naartoe wilt. Maar soms ligt het antwoord voor bepaalde levensvragen niet zo voor de hand en kun je je afvragen: “heeft het leven wel echt zin?” Levensvragen die veel voorkomen zijn bijvoorbeeld:
- Wat wil ik eigenlijk met mijn leven?
- Voor wie ben ik belangrijk?
- Waarom ben ik niet gelukkig?
- Wat maakt mijn leven de moeite waard?
- Hoe ontdek ik wie ik ben en wat bij mij past?
- Hoe ben ik in deze sleur beland en hoe kom ik eruit?
Het is niet altijd gemakkelijk om je plek in het leven en de maatschappij te vinden. Veel mensen bevinden zich op een pad waar ze eigenlijk ongelukkig van worden of weten niet goed wie ze zijn of willen zijn. Dit kan op iedere leeftijd tot uiting komen.
Soms doen zich gebeurtenissen in je leven waardoor je leven op zijn kop komt te staan of je tot nadenken aanzet over je leven. Een gebrek aan zingeving en richting kan zorgen voor verveling, geen doel voor ogen hebben of een gebrek aan motivatie en energie. Ook kan het leiden tot gevoelens van onzekerheid, depressiviteit of angst.
Dit zijn momenten waarop je er alleen niet uitkomt en professionele hulp kunt gebruiken.